ZIĘBICE. Początki tego niewielkiego, mającego niespełna 10 tysięcy mieszkańców miasta, sięgają połowy XIII w. Bogata historia Ziębic spowodowała, że na terenie miasta można podziwiać unikalną zabudowę mieszczańską z XIX w. W wielu kamienicach zachowały się średniowieczne piwnice oraz renesansowe sienie. Dominantę rynku stanowi ratusz przebudowany w XIX w., którego początki sięgają wieku XIV. W ratuszu znajduje się unikalne w skali kraju Muzeum Sprzętu Gospodarstwa Domowego.
Zabytkową część miasta, która pamięta czasy średniowiecza, otaczają mury obronne wraz z doskonale zachowaną i niedawno wyremontowaną Bramą Paczkowską. Warto dodać, że Ziębice nie zostały zniszczone podczas II wojny światowej, dlatego wiele zabytków nadal można oglądać w ich niemal oryginalnym stanie.
Ciekawostką w Ziębicach jest także największa w Europie ceramiczna rzeźba Orła Piastowskiego. Orzeł góruje nad miastem, na wzgórzu zabytkowego Parku Miejskiego, a spod jego stóp rozciąga się przepiękny widok na panoramę miasta.
Odwiedzając Ziębice warto zajrzeć do oddalonego zaledwie o 7 km HENRYKOWA. To niezwykle malownicza wieś, która swoją sławę zawdzięcza zespołowi obiektów cysterskich oraz zdaniu, które jest uznawane za pierwsze zapisane w języku polskim.
W 1222 r. powstała w Henrykowie fundacja cysterska dokonana przez kanonika Mikołaja, notariusza wrocławskiego księcia Henryka Brodatego – za jego zgodą i z określenia formalnego fundatora w osobie książęcego syna Henryka II Pobożnego. W 1227 r. przybyli tu pierwsi zakonnicy z Lubiąża. W skład obecnego zespołu obiektów, stanowiącego zabytek w skali ponadnarodowej, wchodzą:
* XIII-wieczny kościół Wniebowzięcia NMP i św. Jana Chrzciciela, rozbudowany w XIV, XVII i XVIII w. o barokowym wystroju wnętrz. To tutaj znajdują się słynne stalle henrykowskie
* kolumna Świętej Trójcy z XVII w. znajdująca się przed kościołem Wniebowzięcia NMP i św. Jana Chrzciciela
* barokowy klasztor z XVII w. (obecnie filia Wyższego Seminarium Duchownego we Wrocławiu). Do klasztoru przylegają: tarasowy ogród włoski z XIX w. i ogród opacki z XVIII w., w którego centrum stoi dawny pawilon letni opatów z XVIII w., a z boku oranżeria z XVIII w.
* fragment muru obronnego z XVII w. z barokowymi bramami: Dolną z roku 1790 i Górną z roku 1701
* park krajobrazowy z licznymi pomnikami przyrody, który rozciąga się na wschód od klasztoru.
W klasztorze, w latach 1268-73, powstała słynna „Księga Henrykowska”. Zawiera m.in. pierwsze zdanie zapisane w języku polskim – „day ut ia pobrusa, a ti poziwai”, czyli „daj ja pomielę, a ty odpocznij”. Księga ta była kontynuowana w XIV w. i dostarczyła wielu cennych informacji o życiu społeczno-ekonomicznym Śląska. W 2015 r. księga została wpisana na listę „Pamięć Świata” UNESCO.
Tekst i zdjęcia: Agnieszka Rzepka